اثر شوری آب بر کمیّت و کیفیت ترکیبات بیوشیمیایی گیاه دارویی بادرنجوبیه (Mellissa officinallis L.)

این پژوهش با هدف بررسی اثرات سطوح مختلف شوری آب آبیاری بر برخی صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه دارویی بادرنجبویه (Melissa officinallis L.) انجام شد. برای این منظور یک آزمایش مزرعه‌ای در قالب طرح بلوک تصادفی در سه تکرار در ارسنجان اجرا شد. تیمارهای شوری در این تحقیق در سه سطح 1، 4 و 7 دسی‌زیمنس بر متر بودند که با استفاده از آب چاه­های کشاورزی با شوری طبیعی اعمال شدند. وزن خشک اندام‌های هوایی، مقادیر سدیم، پتاسیم و پرولین در اوایل گلدهی گیاه اندازه­گیری و سنجش مواد موثره انجام گردید. تمامی نشاءها در شوری 7 دسی‌زیمنس بر متر خشک شدند لذا داده­ای در این سطح شوری حاصل نشد. نتایج تجزیه و تحلیل داده‌ها در سطح احتمال 5 درصد نشان داد که در تیمار شوری 1 دسی‌زیمنس برمتر میزان وزن خشک و پرولین بالاتر بود ولی با رسیدن شوری به 4 دسی‌زیمنس بر متر از مقدار این دو شاخص کاسته شد. همچنین با افزایش شوری میزان سدیم افزایش ولی مقدار پتاسیم و نسبت پتاسیم به سدیم کاهش پیدا کرد. درخصوص ترکیبات موجود در اسانس گیاه نیز با افزایش تنش شوری برخی از این ترکیبات افزایش و برخی کاهش پیدا کردند. برخی در تیمار شاهد وجود نداشتند ولی با افزایش تنش شوری در تیمار 4 دسی‌زیمنس بر متر تولید شدند. برخی دیگر از ترکیبات در تیمار شاهد تولید شدند ولی با افزایش تنش شوری در تیمار 4 دسی‌زیمنس بر متر تولید آن‌ها قطع شد. از آنحایی­که گیاه در شوری 7 دسی‌زیمنس بر متر کاملاً خشک شد و در شوری 4  دسی­زیمنس بر متر نیز شاخص‌هایی که نقش مکانیسم دفاعی را به هنگام بروز تنش شوری در گیاه برعهده دارند کاهش یافتند، بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که این گیاه حساس به شوری است و کشت آن در مناطق شور یا آبیاری آن با آب شور بیش از 1 دسی­زیمنس بر متر توصیه نمی­شود.